Praca kierowcy autobusu – początek i koniec pracy

Praca ta to bardzo dużo wyrzeczeń – niedziela, święta, Sylwester, pobudka o godzinie 2-3 rano. Tak wygląda praca kierowcy autobusu we Wrocławiu. Początek pracy kierowcy zaczyna się na zajezdni autobusowej.

Przeważnie grafik wygląda tak, że kierowca dostaje kilka dni pierwszej zmiany, kilka dni drugiej zmiany i tak na przemian. Może pojawić się także tzw. “dwurazówka” – czyli brygada wyjeżdżająca w godzinach szczytu komunikacyjnego, np. od 4:30 do 9:00, następnie wolne do 13 i jazda do godziny 18. Czas pracy między zmianami jest płacony wtedy wg nieco mniejszej stawki w ramach rekompensaty. Mogą się również trafić brygady na liniach nocnych, wówczas praca odbywa się do godziny 1:00, a najczęściej do godziny 6:00.

Zmiany wg grafiku są różne, czas pracy kierowcy może wynosić zarówno 6, 7 godzin, jak i nawet ok. 10. Najdłuższych zmian nie ma się za często. Każda służba jest nazywana po numerze linii i nr brygady, np. 141-01, K-10. Przeważnie na jednej brygadzie jeździ się na jednej linii, ale dość często występują kursy wariantowe, wraz ze zmianą nr linii (przebieranką). Jest to związane po części przepisami dotyczącymi czasu pracy kierowców, m.in. obowiązkowej przerwie.

Kierowca przychodzi do pracy wg ustalonego wcześniej grafiku, stawia się na dyspozytorni. Przed rozpoczęciem pracy przeprowadza się rutynową kontrolę trzeźwości. Po jej zdaniu, kierowca pobiera stosowne dokumenty – książkę pojazdu, który został tego dnia przydzielony, kartę drogową, pozwolenia na przewóz pasażerów na danych liniach, w starszych autobusach kierowca bierze również komplet tablic kierunkowych na wszystkich liniach, które będzie na danej służbie (brygadzie) obsługiwał. Kierowca udaje się do konkretnego autobusu, który został mu tego dnia przydzielony. Wsiada do autobusu i musi wykonać tzw. obsługę codzienną pojazdu.

Do typowych czynności zaliczanych do obsługi codziennej i sprawdzania stanu technicznego wpływających bezpośrednio na bezpieczeństwo jazdy, jest kontrola:

• ciśnienia powietrza w ogumieniu i jego stan,
• działania hamulców,
• działania układu kierowniczego,
• oświetlenia zewnętrznego i wewnętrznego – czy jest sprawne,
• właściwego poziomu płynów eksploatacyjnych,
• właściwego poziomu oleju – czy jest prawidłowy, czy nie ma wycieków płynu eksploatacyjnego, oleju, paliwa,
• czystości szyby (sprawdzenie działania wycieraczek), reflektorów, lamp i tablic,
• ważności gaśnicy lub gaśnic,
• czy kierowca wyjeżdżając w trasę ma wszystkie niezbędne dokumenty łącznie z prawem jazdy, dowodem rejestracyjnym i dokumentem przewozowym.

Po jej wykonaniu kierowca może wyjechać na trasę. Na większości linii autobusowych wyjazdy z zajezdni do pętli odbywają się z zatrzymywaniem się na przystankach po trasie. W przypadku linii obsługiwanych przez przewoźników: Michalczewski, DLA, Sevibus, Warbus, wyjazd do pętli odbywa się bez pasażerów. Przed wyjazdem na trasę kierowca musi jeszcze się zalogować w sterowniku – w pojazdach MPK jest nim urządzenie SiMS KPP-2. Po wybraniu odpowiedniej brygady, na wyświetlaczach pojazdu pojawia się odpowiednia linia i kierunek jazdy.

Po każdym wykonanym kursie kierowca musi wypełnić kartę drogową, uzupełniając ją również o przyczyny opóźnień, jeśli takowe wystąpiły na trasie. Korki na trasie mogą spowodować, że zamiast czasu pracy 7 godzin, kierowca będzie pracować np. 9 godzin. Jeśli linia ma czas przelotu z pętli do pętli 60 min, to w godzinach szczytu spóźnienia to norma. Przy opóźnieniach czas przerwy na pętli znika błyskawicznie. Jednak kierowca nie może poświęcać wszystkich przerw na niwelowanie opóżnień. Zgodnie z prawem, niezależnie od rodzaju pojazdu, kierowca zobowiązany jest do przymusowej przerwy po 4,5 godzinach ciągłej jazdy.

Zbliża się koniec zmiany, na przystanku czeka już kolega kierowca-zmiennik. Podczas zmiany trzeba przekazać zmiennikowi, czy nie ma zmian na trasie, czy wszystko w pojeździe działa prawidłowo, a także czy znajdują się jakieś rzeczy znalezione, które wieczorem mają trafić na dyspozytornię, itp. Wylogowujemy się ze sterownika i kierowca przejmuje zmianę.

A jak to wygląda na drugiej zmianie? Kurs zjazdowy – podobnie jak wyjazdowy, w MPK Wrocław odbywany jest wraz z pasażerami aż do ostatniego przystanku przed zajezdnią. Tu analogicznie – w przypadku linii obsługiwanych przez przewoźników: Michalczewski, DLA, Sevibus, Warbus, zjazd do zajezdni odbywa się bez pasażerów.

Po zakończeniu kursu, zjeżdżamy na zajezdnię, a kierowca rozpoczyna tankowanie autobusu. Przy zjeździe oprócz tankowania przejeżdżamy jeszcze przez ciąg technologiczny, gdzie jest przeprowadzany przegląd autobusu i sprzątanie. Następnie trzeba wjechać na myjnię i zaparkować autobus na konkretnym stanowisku parkingowym. Po zaparkowaniu, kierowca zabiera dokumenty i udaje się na dyspozytornię, żeby je zdać. Na dyspozytorni oddaje ewentualne rzeczy znalezione oraz zapoznaje się z grafikiem na następne dni.

Brygady sprzątające zazwyczaj wykonują swoje czynności w autobusach już zaparkowanych. Otwierają drzwi, włączają oświetlenie i rozpoczynają sprzątanie wewnątrz pojazdu.