Jelcz L11/2
Problemy z terminową dostawą autobusów Jelcz PR110, wraz z pojawiającymi się wciąż kolejnymi usterkami delikatnej konstrukcji tych pojazdów, bardzo obciążanych w ruchu liniowym, zarówno miejskim, jak i podmiejskim zmusiła konstruktorów do zmiany planu i wprowadzenia szybkiego rozwiązania. Reanimowanie rozpadającego się po kilku latach intensywnej eksploatacji, taboru było jedynie półśrodkiem, co tylko trochę przedłużało życie. Nadal na jeden wyremontowany autobus przypadało kilka skasowanych, więc aby temu choć trochę przeciwdziałać, postanowiono podpisać umowę kooperacyjną z węgierskim przemysłem motoryzacyjnym. Na mocy tej współpracy Węgrzy dostarczali podwozia Csepel 260.88, a na nich zabudowywano odpowiednio zmodyfikowane nadwozie Jelcza PR110. Tak powstał model M11, traktowany od początku jako rozwiązanie przejściowe do czasu skonstruowania następcy modelu PR110.
Wraz z modelem M11, przygotowano wersję lokalną, przeznaczoną dla przedsiębiorstw typu PKS. Początkowo zmiany były niewielkie, a dotyczyły one jedynie zwiększeniu liczby miejsc siedzących, poprzez montaż dwuosobowych siedzeń, rezygnację z wydzielonego miejsca dla wózków dziecięcych, montaż bagaży sufitowych i modyfikację przełożeń pięciostopniowej skrzyni biegów Csepel ASH-75.2. Takie pojazdy nazywano Jelczami L11.
W 1988r. na wniosek przedsiębiorstw PKS, wprowadzono kilka zmian w modelu L11. Zlikwidowano jedną parę drzwi, niepotrzebną w ruchu podmiejskim, co skutkowało 4 dodatkowymi miejscami siedzącymi. Taką wersję oznaczono jako L11/2. Produkcję tego modelu zakończono już rok później, bo w 1989r. Wówczas z racji istotnej wady tego modelu, jaką był hałas wewnątrz pojazdu, postanowiono rozwinąć koncepcję autobusu lokalnego opartego na modelu PR110D, jednak bez większych sukcesów. Następcą modelu L11/2 został model L120, produkowany dopiero od 1993r.
We wrocławskim MPK pierwsze pojazdy typu L11/2 pojawiły się w roku 1989 i niemal od razu zostały skierowane na mniej obciążone linie, głównie pospieszne i nocne. Początkowo autobusy te posiadały malowanie typowe dla autobusów PKS, czyli kremowo-żółte, następnie w drodze napraw zmieniano je na kremowo-czerwone, kończąc na dwóch charakterystycznych dla danej zajezdni: dla zajezdni IX, był to ikarusowy żółto-czerwony z przednią ścianą w układzie z barwą czerwoną pośrodku, zaś na zajezdni VII autobusy te malowano w żółto-czerwone malowanie o innym odcieniu. Ponadto podczas remontów zmieniano tym pojazdom układ klap na modłę ikarusową, zatem podnosząc listwy do linii nadkoli.
Łącznie do MPK dostarczono 10 pojazdów typu L11/2. Ostatni eksploatowany egzemplarz o nr 6120 (zaj. VII Grabiszyńska) zdjęto ze stanu w 2005r.
W 1995r. jeden z egzemplarzy ex. MPK Wrocław był eksploatowany przez pierwszego wrocławskiego ajenta komunikacyjnego, PKT Anter na linii 111. Przypuszczalnie pojazd ten trafił później do DLA, a później został skasowany. Pojedyncze egzemplarze wycofywane z MPK, zakupił Autotram, który wykorzystywał te pojazdy głównie do przewozów pracowniczych, ale i również do obsługi bezpłatnej linii do Centrum Handlowego Bielany. Pojawiały się także w latach 2003-2004 nadal pod banderą Autotramu, na liniach miejskich, głównie zastępczej 711, relacji Kowale-pl. Bema.
Jeden egzemplarz M11 tego przewoźnika został kiedyś przearanżowany wewnątrz na typowy podmiejski 2+2, prawdopodobnie też otrzymał bagażniki sufitowe, przez co pojazd bardzo upodobnił się do pierwszej serii modelu L11. Różnicą było jedynie nieotwieralne okno za pierwszymi drzwiami. Autobus ten o tablicy rejestracyjnej DW 4972C kursował głównie na linii Bielany-Kamienna a skasowany został w roku 2010r.
Autobusy Jelcz L11 eksploatowane były także w przedsiębiorstwach typu PKS w regionie wrocławskim, ale i także poza nim. Były one dość powszechne na trasach podmiejskich do Wrocławia, m.in. na kursach obsługiwanych przez PKS Oława, czy PKS Wołów. Obecnie już żaden z tych przewoźników nie eksploatuje tych pojazdów.
Zdjęcia autobusów w Fotogalerii Transportnews
Producent | Jelczańskie Zakłady Samochodowe |
Premiera | 1987 |
Miejsce produkcji: | Jelcz-Laskowice, Polska |
Podobne: | Jelcz M11 |
Następca: | Jelcz L120 |
Typ autobusu: | Wysokopodłogowy solo klasy MAXI |
Długość | 11000 mm |
Szerokość | 2500 mm |
Wysokość | 3080 mm |
Masa własna: | 9200 kg |
Masa całkowita: | 16000 kg |
Układ drzwi | 2-0-2 |
Liczba drzwi | 2 |
Szerokość drzwi | 1220 mm |
Wysokość podłogi w 1 drzwiach | 920 mm |
Wysokośc podłogi w 2 drzwiach | 920 mm |
Ilość miejsc ogółem | 82 |
Ilość miejsc siedzących | 44 |
Silnik | Raba-MAN D2156 HM6U |
Moc | 192 KM |
Usytuowanie | Pomiędzy osiami, leżący |
Skrzynia biegów | Csepel ASH-75.2 |
Ilość biegów | 5 |
Typ | Manualna |
Kabina | Zamykana, pełna |
Drzwi | Pneumatycznie otwierane do środka |
Zakres numeracyjny:
#6114 (1990., –> MPK Wrocław => 2003r. Autotram), kasacja 2004r.
#6115 (1989., –> MPK Wrocław => 2003r.), kasacja 2003r.
#6116 (1989., –> MPK Wrocław => 2003r.), kasacja 2003r.
#6117 (1989., –> MPK Wrocław => 2001?.), kasacja 2002?.
#6118 (1990., –> MPK Wrocław => 2000r. Autotram), wyrej. 2004r.
#6119 (?., –> MPK Wrocław –> 1995?r. #02 PKT Anter ?r. –> #33? DLA), wyrej. ?r., kasacja ?r. /wymaga potwierdzenia/
#6120 (1989., –> MPK Wrocław –> 2005r.), kasacja 2005r.
#6121 (1989., –> MPK Wrocław –> 1995r.), kasacja 1995r.
#17 (DLA –> ?r. –> #417 DLA), kasacja ?r. /wymaga potwierdzenia/