Jelcz M11
Początek lat 80. XX wieku i kryzys gospodarczy spowodował trudności z produkcją autobusów PR110M. Konstrukcja ta miała jednak istotne wady, co w połączeniu z zastosowaniem nowoczesnej jak na owe czasy konstrukcji, powodowało zastoje produkcyjne. Jednocześnie reanimowano rozpadający się po kilku latach intensywnej eksploatacji, tabor autobusowy. Zdecydowano o współpracy z węgierskim producentem autobusów Ikarus.
Na podwoziu Csepel 260.88 – używanym także do produkcji autobusów Ikarus 260, zabudowano specjalnie zmodyfikowane nadwozie oparte na licencji firmy Berliet. Powstały model M11 – był krótszy o metr od poprzednika i posiadał wysoko poprowadzoną podłogę na całej długości pojazdu – wyżej niż w PR110M. Zastosowano identyczny do stosowanego w eksploatowanych już przegubowych autobusach Ikarus 280, silnik umieszczony pod podłogą, między osiami – Raba MAN D2156 o pojemności 10,35 dm3 i mocy 192 koni mechanicznych, sprzężony z pięciostopniową manualną skrzynią biegów Csepel ASH75.
We wnętrzu zastosowano wiele elementów wyposażenia, zapożyczonych z modelu PR110M, między innymi miękkie fotele z tworzyw sztucznych, łączniki poręczy. Po raz pierwszy zastosowano zamykaną kabinę kierowcy, ze stanowiskiem obniżonym w porównaniu do krótkiej wersji Ikarusa 260.
Wnętrze posiadało różny układ siedzeń. Od strony drzwi zastosowano układ siedzeń 2+2, nieraz na nadkolu ustawiając kanapę skierowaną bokiem do kierunku jazdy. Za kabiną kierowcy umieszczono przeważnie po jednym fotelu w rzędzie, z wyjątkiem nadkoli, gdzie wstawiono szerokie kanapy. Wraz z modelem M11, produkowano bliżniaczo podobny model L11 – będący podmiejską wersją M11. Łącznie wyprodukowano około 2600 autobusów typu M11.
Do Wrocławia trafiło około 121 Jelczy M11. Eksploatowane były w zajezdniach autobusowych: VII Grabiszyńska, IX Obornicka i X Tyska (nieistniejąca), kursowały na niemal każdej linii miejskiej w owym czasie, za czasem ograniczając się do brygad szczytowych i nocnych, by w roku 2006 zostać typem wycofanym z sieci komunikacji miejskiej we Wrocławiu. Autobusy te posiadały różnorodne schematy malowania, od fabrycznego przez reklamowe, na żółto-czerwonym z żółtym pasem w dolnej części nadwozia, kończąc. Wiele egzemplarzy przeszło modernizacje na swoich macierzystych zajezdniach i przez lata zmieniało swój wygląd zewnętrzny, jak i wewnętrzny.
Nie tylko MPK posiadało tego typu autobusy; kilka egzemplarzy w latach 1996-2004 zakupił Autotram, z czego jeden z nich (1010) służył jako przez pewien czas jako pojazd nauki jazdy, a pozostałe na wynajem. Mimo tego, pojawiały się także na liniach bezpłatnych do Parku Handlowego Bielany. Jeden z egzemplarzy został później odsprzedany do BUS Marco Polo Wratislavia 1992, gdzie służył liniowo prawdopodobnie do roku 2008. 2 lata później został pocięty w Centrozłomie przy ul. Robotniczej. Dwa egzemplarze miało również na stanie DLA (414,417), jednak tylko przez krótki okres. Jeden z tych egzemplarzy jeździ aktualnie w Rosji.
Popularne “migi” miało także PWHD ze Słotwiny k. Świdnicy. W 2006 roku pojawiły się one w ramach wypożyczenia na linii 555 u przewoźnika URBUS. To jednak był dopiero przedsmak ekspansji autobusów słotwińskiego przewoźnika we Wrocławiu, z dniem 2.07.2007r. na linii 908 zaczęły pojawiać się Jelcze M11, które kiedyś jeździły w Żywcu. Zostały one jednak nieco zmodyfikowane i przerejestrowane w celu wygrania przetargu na tą linię. Faktycznie były to składaki z częściami od różnych egzemplarzy. W pierwszym kwartale 2010 roku, autobusy te zupełnie zniknęły z linii 908, zastąpione przez równie ciekawe egzemplarze, m.in. Jelcze L120 i PR110M w mniej i bardziej przebudowanej formie.
Autobusy tego typu nie kursują już po Wrocławiu. Ich eksploatacja liniowa w MPK Wrocław zakończyła w roku 2006, wraz z dostawami niskopodłogowych autobusów Volvo 7000/7700.
Zdjęcia autobusów w Fotogalerii Transportnews
Producent: | Jelczańskie Zakłady Samochodowe |
Premiera: | 1984 |
Miejsce produkcji: | Jelcz-Laskowice, Polska |
Podobne: | Ikarus 260.74, Jelcz L11 |
Typ autobusu: | Wysokopodłogowy solo klasy MAXI |
Długość | 11000 mm |
Szerokość: | 2500 mm |
Wysokość: | 3080 mm |
Masa własna: | 9200 kg |
Masa całkowita: | 16000 kg |
Układ drzwi: | 2-2-2 |
Liczba drzwi: | 3 |
Szerokość drzwi: | 1220 mm |
Wysokość podłogi w 1 drzwiach | 920 mm |
Wysokość podłogi w 2 drzwiach | 920 mm |
Wysokość podłogi w 3 drzwiach | 920 mm |
Ilość miejsc ogółem | 100 |
Ilość miejsc siedzących | 30 |
Silnik | Raba-MAN D2156 HM6U |
Moc | 192 KM |
Skrzynia biegów | Csepel ASH-75.2 |
Ilość biegów | 5 |
Typ | Manualna |
Kabina | Zamykana, pełna |
Drzwi | Pneumatycznie otwierane do środka |
Zakres numeracyjny
#6001-6113
#6121-6128
Razem: 121 sztuk